
مقامات حدود ۳۰ کشور جهان، پنجشنبه در پاریس با ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، دیدار کردند تا درباره تقویت موقعیت کییف و بررسی نقش احتمالی اروپا در صورت دستیابی به توافق صلح با روسیه گفتوگو کنند. نشست پاریس تلاش دارد با پررنگ کردن نقش اروپا، از وابستگی صرف به آمریکا کاسته و بهسوی راهحلی برای جنگ اوکراین با محوریت اروپایی حرکت کند. انتقادهای روزافزونی متوجه ی برخی از رهبران اروپایی است که آن ها به قصد تضعیف بیشتر روسیه خواهان برقراری صلح نیستند
مقامات حدود ۳۰ کشور جهان، پنجشنبه در پاریس با ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، دیدار کردند تا درباره تقویت موقعیت کییف و بررسی نقش احتمالی اروپا در صورت دستیابی به توافق صلح با روسیه گفتوگو کنند.
این سومین نشست از مجموعهای است که فرانسه و بریتانیا آن را «ائتلاف داوطلبان» نامیدهاند؛ اقدامی که نشاندهنده نگرانی اروپاییها از کاهش تعهد ایالات متحده در حمایت از اوکراین پس از سه سال جنگ با روسیه است.
در این نشست، نخستوزیران بریتانیا، لهستان، ایتالیا، دبیرکل ناتو و معاون رئیسجمهور ترکیه نیز حضور داشتند.
این گردهمایی پس از آن برگزار شد که زلنسکی اوایل ماه جاری با آغاز مذاکرات آتشبس موافقت کرد تا مسیر ازسرگیری کمکهای اطلاعاتی و مالی آمریکا هموار شود.
رئیسجمهور آمریکا، دونالد ترامپ، که از ۲۰ ژانویه در قدرت است، گفته که قصد دارد جنگ را سریع پایان دهد، اما گفتوگوهای دوجانبه بین آمریکا و طرفهای درگیر هنوز تغییر چشمگیری در وضعیت ایجاد نکردهاند.
در تاریخ ۱۸ مارس، روسیه و اوکراین اعلام کردند درباره توقف حملات به زیرساختهای انرژی یکدیگر توافق کردهاند، اما هر دو طرف یکدیگر را به نقض این آتشبس محدود متهم کردهاند.
امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه، چهارشنبهشب در نشست خبری مشترک با زلنسکی گفت: «حمایت فوری از اوکراین در الویت است. این حمایت باید ادامه یابد، چراکه برای ادامه مقاومت ضروری است.»
او وعده ۲ میلیارد یورو کمک نظامی دیگر داد که شامل موشک، هواپیما و سامانههای پدافند هوایی خواهد بود. زلنسکی هم گفت که احتمال دارد دیگر کشورها نیز بستههای کمک خود را روز پنجشنبه اعلام کنند.
این فرمت نشست به دنبال ایجاد نقش پررنگتری برای اروپا در مذاکرات احتمالی صلح است. اگرچه ایالات متحده در این نشست حضور نداشت، مقامات فرانسوی اعلام کردند که نتایج این نشست با دولت آمریکا به اشتراک گذاشته خواهد شد.
دفتر ریاستجمهوری فرانسه اعلام کرد پیش از نشست، مکرون با ترامپ گفتوگو کرده است.
گفتوگوها بر تقویت توان نظامی اوکراین برای بازدارندگی در برابر حملات آتی و نیز نظارت بر آتشبسهای محدود درباره اهداف دریایی و زیرساختهای انرژی تمرکز دارد – موضوعاتی که این هفته در مذاکراتی به رهبری آمریکا در عربستان سعودی مطرح شده بودند.
اختلافنظرها و هشدارها
واشنگتن روز سهشنبه اعلام کرد توافقنامههای جداگانهای با مسکو و کییف برای آتشبس در دریای سیاه امضا کرده، اما روسیه برای اجرای این توافقها شروطی گذاشته است؛ از جمله لغو تحریمها علیه بانک کشاورزی دولتی روسیه و اتصال مجدد آن به سامانه سوئیفت. اتحادیه اروپا اعلام کرده فقط در صورت عقبنشینی نیروهای روسیه از اوکراین، این بانک میتواند به سوئیفت بازگردد.
اروپا، به رهبری مکرون و نخستوزیر بریتانیا، کیر استارمر، در حال بررسی گزینههایی برای ایجاد ترتیبات امنیتی برای اوکراین است؛ به گزارش رویترز با توجه به موانع سیاسی و لجستیکی، اعزام نیرو در اولویت نیست، بلکه گزینههای دیگر بررسی میشوند – بهویژه با توجه به مخالفت احتمالی روسیه و آمریکا.
دفتر نخستوزیر بریتانیا اعلام کرد: «نخستوزیر تأکید خواهد کرد مه باید در حمایت از اوکراین متحد شوند تا این کشور بتواند در برابر تجاوز مقاومت کند و از تلاشهای آمریکا برای پیشرفت واقعی در مسیر صلح پشتیبانی کند.»
طرحهای اولیه شامل بررسی توانمندیهای نظامی اروپا، از جمله هواپیما، تانک، نیرو، اطلاعات و پشتیبانی لجستیکی بوده است.
بر اساس سندی که رویترز از نشست روز پنجشنبه مشاهده کرده، بحث درباره ایجاد یک نیروی «تضمینی» مطرح است که حمایت آمریکا را نیز داشته باشد؛ نیرویی که در اوکراین مستقر شود تا با ارائه تضمینهای امنیتی، از حملات آینده روسیه جلوگیری کند. با این حال، هنوز نشانهای مبنی بر حمایت رسمی آمریکا از چنین طرحی دیده نمیشود.
واکنش روسیه و اختلاف میان متحدان
ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه، پنجشنبه فرانسه و بریتانیا را متهم کرد که در حال طراحی مداخله نظامی در اوکراین با پوشش مأموریت صلحبانانه هستند و هشدار داد که چنین مداخلهای ممکن است به درگیری مستقیم با ناتو منجر شود.
زلنسکی ابراز امیدواری کرد که در آینده، کشورهای بیشتری به چنین نیروی تضمینی بپیوندند، اما اذعان کرد که این مسیر آسان نیست و هنوز در مراحل اولیه قرار دارد.
آنتونیو تاجانی، وزیر خارجه ایتالیا، مخالفت کشورش با چنین نیرویی را تکرار کرد و گفت: «تا زمانی که اعزام نیرو در چارچوب سازمان ملل نباشد، ما هیچ نیروی نظامی به اوکراین نمیفرستیم.»