حزب دموکرات آذربایجان در طول ۸ سال فعالیت در صفوف ائتلاف سیاسی “همبستگی برای آزادی و برابری در ایران» که دو سال پیش در اتحاد با «شورای دمکراسی خواهان ایران » به “همبستگی فراگیر برای آزادی و برابری در ایران” تغییر نام داد ، هر چه در توان داشت برای گسترش این ائتلاف و تبدیل آن به یک بدیل سیاسی آلترناتیو به کار بست. شایان ذکر است که ائتلاف «همبستگی فراگیر …»به همراه «کنگره ملیتهای ایران فدرال» ، با هدف ایجاد جبهه ای وسیع در راستای جمهوری خواهی دموکراتیک در ایران حرکت خود را آغاز کرده و دیدارهای مختلفی با جناح های جمهوری خواهی را نیز به انجام رساند . اما با کمال تاسف بنا به عللی عملی و نظری، پیشرفتی در شکل دهی به ائتلاف وسیع جمهوری خواهی بدست نیاورد.
یکی از ایرادات «همبستگی فراگیر …» برای ایجاد وسیع ترین جبهه جمهوری خواهی، عدم موفقیت این ائتلاف حتی برای جذب احزاب و تشکل‌های سیاسی جمهوری خواه باورمند به فدرالیسم در صفوف اپوزیسیون رژیم جمهوری اسلامی ایران بود. این عدم پیشرفت بتدریج و خودبخود حس ناکارآمدی و ناامیدی در نزد احزاب عضو همبستگی فراگیر را، بدون اینکه انتقادات جدی به این وضعیت صورت بگیرد ، ایجاد کرده و این امر تا به اکنون تداومی فلج کننده داشته است . متاسفانه این وضعیت ناکارآمد ، نیازی به آسیب شناسی اش ، حتی در نزد اعضای دیگر همبستگی فراگیر نیز بر نه انگیخته است .
معضل بعدی که به رکود «همبستگی فراگیر …»راه برده است ، رقابت احزاب سیاسی کرد در صفوف این ائتلاف بوده است . رقابتی که نهایتا ، «حزب کومله کردستان ایران »را به کناره گیری از صفوف همبستگی فراگیر واداشت . با کناره‌گیری «حزب کومله کردستان ایران » این ائتلاف ضربه دیگری از سر ناکارآمدی را متوجه خود کرد . حتی در ماههای اخیر نیز شاهد ترک تعداد دیگری از تشکل های سیاسی عضو همبستگی فراگیر از صفوف این ائتلاف بوده ایم.
مشکل دیگری که به رکود و افول فعالیت های همبستگی فراگیر منجر شده و اینک آنرا حتی به کالبدی بی جان تبدیل کرده است ، طرح و تبلیغ سیاست های بسیار تنش‌آفرین یکی از تشکل های عضو آن ، «حزب دمکرات کردستان ایران »، می باشد که مدام در رسانه های خود ، استان آذربایجان غربی را با نامی ساختگی و جدید ، بخشی از خاک کردستان اعلام می‌کرد و می کند . این حزب علی رغم تجارب بسیار خونین تاریخی در سولدوز (نقده) در فروردین ۵۸، هنوز هم ترس و واهمه را به میان مردم در آذربایجان غربی میبرد و کوس نفرت پراکنی و جنگ داخلی و برادرکشی در آذربایجان غربی را به صدا درمی‌آورد . کوسی که رژیم جمهوری اسلامی بزرگ‌ترین برنده آن و همراه با «همبستگی فراگیر...» ، نه تنها شهروندان ساکن استان های مورد ادعا در غالب « کردستان شرقی / رژهلات » ، چون ایلام و لرستان و آذربایجان غربی ، بلکه کل شهروندان ایران بازنده اصلی آن است.
علی رغم تاریخ طولانی و قدیم نقشه سیاسی ایالات و ولایات در ایران، «حزب دمکرات کردستان ایران» خودسرانه مرزهای سیاسی مناطق مختلف در ایران را با تکیه بر یک ارادهء برخاسته از ایده افراط گرایانه ناسیونالیستی تغییر میدهد و زمینه تنشهای بسیار خونین را به متن جامعه بخصوص در آذربایجان غربی می کشاند.این هم معضلی بود که دیگر احزاب سیاسی عضو ائتلاف «همبستگی فراگیر...» جسارت لازم را برای واکنش نسبت به این سیاست تنش‌آفرین حزب دمکرات کردستان ایران از خود نشان ندادند و عملا ائتلاف را به ریزش و رکود کشاندند.
اینها البته تنها نقاط ضعف ائتلاف همبستگی فراگیر نیستند که «حزب دموکرات آذربایجان »را از مدت ها پیش برای استمرار عضویت‌اش در «همبستگی فراگیر …» به تأمل و تردید انداخته بود. بلکه گیر و پیچ های نظری در زمینه مسائل استراتژی سیاسی در ائتلاف همبستگی فراگیر... نیز بسیار نقش آفرین بوده است. اینک هشت سال از شکل‌گیری ائتلاف سیاسی« همبستگی فراگیر...» میگذرد اما در این هشت سال این ائتلاف حتی موفق نشده است که جریانات سیاسی جمهوری خواه فدرالیست را نیز گرد هم بیاورد. و اگر تا کنون ، موفقیتی در این زمینه بدست نیامده، دیگر امکان گرد آوردن جمهوری خواهان غیرفدرالیست برای یک ائتلاف سیاسی عملا غیرممکن خواهد بود.
بنابراین از جهت نظری و استراتژی سیاسی نیز «همبستگی فراگیر... »راهی جز درجا زدن در مسیر استراتژی انتخابی‌اش نداشته است. این در واقع همان بن‌بست نظری در زمینه استراتژی سیاسی است. و دقیقا به همین جهت حضور حزب دموکرات آذربایجان در این ائتلاف نیز نتیجهٔ سیاسی معینی به بار نخواهد آورد. این در شرایطی است که امکان فروپاشی و سقوط رژیم جمهوری اسلامی ایران بیشتر از هر زمان دیگر وجود دارد و اینک مدلهای نظری پیشروتری برای گذار از گردنهٔ تبدیل شدن به آلترناتیو سیاسی جمهوریخواهی درمیدان سیاست بوجود آمده است.
حزب دموکرات آذربایجان با کمال تاسف در شرایط کنونی مجبور است راه خود را از ائتلاف «همبستگی فراگیر... »جدا کند و با موج نظری - تطبیقی و راه گشا برای ساختن بدیل سیاسی آلترناتیو که به شکلی تعجیلی و حیاتی به دلیل شرایط کنونی حاد سیاسی در کشور تشکیل آن ضروری است ، راه خود را برای ایجاد تحولات پیشرونده با تکیه بر شیوه ها ومدلهای نظری دینامیک‌تر دنبال کند.
آرزومندی ما تلاش برای برپایی ائتلافی است که جریان جمهوری خواهی را در عین اینکه به یک بدیل سیاسی ممکن برای ایران تبدیل می کند، بتواند در منزوی سازی جریان سلطنت طلبی نقش آفرین باشد .
ما در شرایط کنونی با تکیه بر ضرورتهای مرحله کنونی مبارزه برای آزادی و برابری از ائتلاف «همبستگی فراگیر…» جدا می شویم و آرزو می کنیم که با احزاب عضو «همبستگی فراگیر... »در یک پلاتفورم دموکراتیک و دینامیک با مدلهای همکاری جدید تر همکاری داشته باشیم.
با احترام
حزب دموکرات آذربایجان.
۷. اکتبر . ۲۰۲۵
