
دوروته اشمیت، پژوهشگر فرانسوی، با کنایه به ادعای بنیامین نتانیاهو که از ساختن «خاورمیانۀ جدید» سخن میگوید، نگاهی بدبینانه به آیندۀ خاورمیانه میاندازد. به عقیدۀ او گذشته از هزینههای جنگ، پوسیدگی رژیم جمهوری اسلامی و همچنین رفتار ارتجاعی دولت اسرائیل که رفتار دولتهای عرب گذشته را بهیاد میآورد، هیچیک نویددهندۀ آیندۀ خوشی نیست.
دوروته اشمیت، که در «انستیتوی فرانسوی روابط بینالمللی» (IFRI) مسئول بخش ترکیه و خاورمیانه است، در یادداشت خود در روزنامۀ فرانسوی لوموند، تصویری نگرانکننده از خاورمیانه ارائه میدهد. به نوشتۀ او، جهان در برابر حملۀ اسرائیل علیه ایران بهتزده است و در عین حال در انتخاب راهی که باید پیش گیرد، مردد مانده است.
او می نویسد: به فرض که رژیم مترسکی ایران که بعد از ۴۵ سال نتوانسته در پایههای ایدئولوژیک خودتجدید نظر کند یا منابع عظیم کشور را به شکلی عقلانی توسعه دهد، از درجۀ اعتبار ساقط شده باشد؛ اما باز هم پیچیدگی سازمانها و نهادهایش، نحوۀ نظارت امنیتیاش بر مردم و فقدان نیروهای جایگزین، باعث میشود که احتمال تغییر این رژیم چندان آسان نباشد.
در این شرایط، یادآوری پیشینۀ عراق و لیبی، نگرانی از هرج و مرج را بیشتر میکند. در نهایت، تعدد دولتهای ورشکسته میتواند کل خاورمیانه را به ورشکستگی بکشاند.
به عقیدۀ دوروته اشمیت، در خاورمیانه استقرار دموکراسی لیبرالی به شیوۀ غربی قابل تصور نیست. در صورت ادامۀ جنگ، حتی آن نوع رونق و رفاهی که دونالد ترامپ در خواب و خیالهایش در ریاض میدید هم ممکن نخواهد بود: هزینههای عظیم جنگ - چه در ویرانی و چه در بازسازی - توسعۀ آیندۀ خاورمیانه را تهدید میکند.
مقایسۀ اسرائیل با رژیمهای عرب
دوروته اشمیت در پایان مقاله، از رفتار دولت اسرائیل نیز انتقاد میکند و آن را قابل مقایسه با رژیمهای عرب سالهای گذشته میبیند. دوروته اشمیت مینویسد: «رفتار کنونی دولت اسرائیل این کشور را وارد همان دستهبندیهای منفیای میکند که غربیها در گذشته برای توصیف بدترین ویژگیهای خاورمیانه به کار میبردند: عادیسازی سیاست پاکسازی قومی در سرزمینهای فلسطینی، بازنگری در مرزها و توسعهطلبی فرصتطلبانه، استفاده از گفتمان افراطی و هیجانزده که شهروندان را به فداکاری فرا میخواند بیآن که هدفی روشن یا تضمینی برای موفقیت ارائه دهد، نوعی شیفتگی نظامی که برتری تسلیحاتی را به مثابه هویت مطلق به نمایش میگذارد، قربانی کردن آزادیهای عمومی – از جمله حق اعتراض و دسترسی به اطلاعات – به نام امنیت و فساد ساختاری در بالاترین سطوح قدرت...»
نویسنده ادامه میدهد: «همه اینها یادآور بدترین ویژگیهای رژیمهای عربی پیشین است. رژیمهایی که جمهوری اسلامی ایران کنونی را میتوان به نوعی بازماندۀ مومیاییشده آنها دانست؛ الگوهایی که بیشک هیچکس خواهان بازگشتشان به عنوان نمونهای برای آیندۀ منطقه نیست.