
دستکم ۱۹ نفر در پی حملات نظامی گسترده آمریکا علیه حوثیهای یمن، که مورد حمایت ایران هستند، کشته شدند. این حملات پس از اقدام حوثیها در هدف قرار دادن کشتیهای تجاری در دریای سرخ انجام شد.
ترامپ هشدار داد که ایران، که حامی اصلی حوثیها محسوب میشود، باید فوراً پشتیبانی خود از این گروه را متوقف کند. وی در پیامی در شبکههای اجتماعی نوشت: “اگر ایران ایالات متحده را تهدید کند، آمریکا شما را کاملاً مسئول خواهد دانست و با شما مهربان نخواهد بود!”
این حملات که به گفته یک مقام آمریکایی ممکن است روزها یا حتی هفتهها ادامه داشته باشد، بزرگترین عملیات نظامی آمریکا در خاورمیانه از زمان آغاز دوره دوم ریاست جمهوری ترامپ به شمار میرود. این اقدام در حالی صورت گرفت که ایالات متحده در حال افزایش فشار تحریمی بر ایران است تا این کشور را به پای میز مذاکره درباره برنامه هستهایاش بکشاند.
تلفات و واکنشها
طبق اعلام وزارت بهداشت حوثیها، در حملات آمریکا به صنعا، پایتخت یمن، حداقل ۱۳ غیرنظامی کشته و ۹ نفر زخمی شدند. همچنین، شبکه تلویزیونی المسیره، وابسته به حوثیها، گزارش داد که در حملهای دیگر در استان صعده، شش نفر از جمله چهار کودک و یک زن کشته و ۱۱ نفر زخمی شدهاند.
دفتر سیاسی حوثیها این حملات را “جنایت جنگی” خوانده و اعلام کرد: “نیروهای مسلح یمن کاملاً آماده هستند تا به هرگونه تشدید تنش، پاسخی درخور بدهند.”
شهروندان صنعا نیز از شدت انفجارها ابراز وحشت کردهاند. عبدالله یحیی، یکی از ساکنان منطقهای که هدف حمله قرار گرفته، به رویترز گفت: “انفجارها بسیار شدید بود و محله را مانند زلزله لرزاند. زنان و کودکان ما وحشتزده شدهاند.”
افزایش درگیریها و پیشینهی بحران
حوثیها، که در دهه گذشته کنترل بخشهای وسیعی از یمن را به دست گرفتهاند، از نوامبر ۲۰۲۳ بیش از ۱۰۰ حمله به کشتیهای تجاری انجام دادهاند. این حملات که در اعتراض به جنگ اسرائیل و حماس در غزه صورت گرفته، باعث اختلال در تجارت جهانی شده و آمریکا را مجبور به انجام عملیاتهای پرهزینه برای رهگیری موشکها و پهپادهای این گروه کرده است.
با این حال، حوثیها همچنان در میدان نبرد دست بالا را داشتهاند و در حملات خود دو کشتی را غرق کرده، یک کشتی دیگر را به تصرف درآورده و حداقل چهار ملوان را کشتهاند.
حملات هوایی آمریکا و هشدار به ایران
حملات روز شنبه با مشارکت جنگندههای ناو هواپیمابر “هری اس. ترومن” در دریای سرخ انجام شد. فرماندهی مرکزی ایالات متحده این حملات را به عنوان آغاز یک عملیات گسترده در سراسر یمن توصیف کرد.
وزیر دفاع آمریکا، پیت هگست، در پیامی در شبکه اجتماعی X نوشت: “حملات حوثیها به کشتیها، هواپیماها و نیروهای ما تحمل نخواهد شد؛ و ایران، حامی آنها، در جریان باشد.”
ترامپ همچنین اعلام کرد که در صورت تداوم حملات حوثیها، اقدامات نظامی آمریکا شدیدتر خواهد شد. وی هشدار داد: “حملات حوثیها به کشتیهای آمریکایی تحمل نخواهد شد. ما از نیروی مرگبار قاطع استفاده خواهیم کرد تا به هدف خود برسیم.”
حمله به یمن در بحبوحهی تنشهای دیپلماتیک با ایران
این حملات تنها چند روز پس از ارسال نامهی ترامپ به علی خامنهای، برای پیشنهاد مذاکرات درباره برنامه هستهای تهران انجام شد. خامنهای روز چهارشنبه مذاکره با آمریکا را رد کرد.
با این حال، چهار مقام ایرانی به رویترز گفتند که تهران نگران افزایش نارضایتی عمومی به دلیل بحران اقتصادی و احتمال بروز اعتراضات گسترده است.
بر اساس ارزیابی مقامات آمریکایی، حملات اسرائیل در سال گذشته به تأسیسات نظامی ایران، از جمله کارخانههای موشکی و سامانههای پدافندی، توانایی نظامی متعارف تهران را کاهش داده است.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی هشدار داده که ایران سطح غنیسازی اورانیوم را به ۶۰ درصد رسانده است، که بهطور خطرناکی به سطح ۹۰ درصد مورد نیاز برای سلاح هستهای نزدیک است. کشورهای غربی این میزان غنیسازی را غیرضروری برای برنامههای صلحآمیز هستهای دانسته و آن را نشانهای از تلاش ایران برای دستیابی به سلاح هستهای میدانند، هرچند تهران این ادعا را رد میکند.
واکنش جمهوری اسلامی
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران حملات آمریکا به یمن را محکوم و خاطرنشان کرد که واشنگتن «هیچ صلاحیتی برای دیکته کردن سیاست خارجی به ایران ندارد».
وی با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «سال گذشته [۲۰۲۴] بایدن را برای پرداخت رقم بیسابقه ۲۳ میلیارد دلار به یک رژیم نسلکش اغفال کردند؛ بیش از ۶۰ هزار فلسطینی کشته شدند و جهان آمریکا را کاملا مسئول میداند. به حمایت از نسلکشی و تروریسم اسرائیل پایان دهید؛ کشتار مردم یمن را متوقف کنید.»
فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیز با اشاره به منتسب کردن عملیات انصارالله یمن توسط آمریکاییها به ایران گفت: این جنبش به عنوان نماینده یمنیها تصمیمات راهبردی خود را خودش اتخاذ میکند و جمهوری اسلامی ایران نقشی در تنظیم سیاستهای ملی یا عملیاتی هیچ جریانی از جبهه مقاومت از جمله انصارالله یمن ندارد.
سردار حسین سلامی روز یکشنبه در آیین تودیع و معارفه فرمانده قرارگاه حمزه سیدالشهدا شمال غرب کشور افزود: ما همیشه اعلام کردهایم و امروز هم اعلام میکنیم که یمنیها ملت مستقل و آزاد در سرزمین خود بوده و سیاست مستقل ملی دارند.
وی ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران هرکجا و هرگاه عمل کند، واضح و آشکار مسوولیت آن را بر عهده میگیرد؛ ما نظامی معتبر و به رسمیت شناخته شده درجهان هستیم که به طور علنی مسوولیت حمله نظامی یا حمایت از هر کسی را اعلام میکنیم.
وی اضافه کرد: در وعده صادق و عملیات های دیگر نیز هر اقدامی را انجام دادیم، رسما مسوولیت آن را برعهده گرفته ایم، دلیلی ندارد که ما کاری را انجام بدهیم و مسوولیت آن را بر عهده نگیریم.
وی تاکید کرد: این تصور که ملت ایران با ارعاب به اراده سیاسی دشمن تن میدهد، یک تصور غلط و اشتباه مطلق و محض است.
سردار سلامی با بیان اینکه دشمنان ایران اسلامی عادت کردهاند که با ابزار تهدید کارها را پیش ببرند، گفت: آمریکاییها هنوز نفهمیدهاند که با جنگ نمیتوانند مشکل را حل کنند؛ تهدید ایران همواره با شکست رو برو بوده است و این باید درس عبرتی برای همه باشد.
سردار سلامی با بیان اینکه ملت ایران در مقابل ائتلاف شیاطین جهانی، تهدید ناپذیر است، اضافه کرد: این ملت همواره صلح طلب بوده و هرگز آغاز گر جنگی نبوده اما در عین حال در برابر تهدیدات سکوت نکرده و پاسخ تمام کننده میدهد.
وی افزود: به همه دشمنان هشدار میدهیم با هر گونه تهدیدی مقابله نموده و واکنش شدیدتری خواهیم داشت.